Muzej i zbirka oldtajmera prinudno su iseljeni prošle sedmice iz zgrade u Ulici majke Jevrosime broj 30 u Beogradu, pošto je zgrada posle restitucije vraćena starim vlasnicima.
Zgrada koja je izgrađena 1929. godine kao Moderna garaža, prema projektu ruskog arhitekte Valerija Staševskog ima status kulturnog dobra. Muzej automobila je zajednički osnovan 1994. godine od strane Skupštine grada Beograda i kolekcionara automobila, reditelja i bivšeg ministra kulture Bratislava Petkovića, koji je preminuo 2021. godine.
Četvorotočkaši koji svedoče o srpskoj istoriji i kulturi, među kojima su oldtajmer Josipa Broza Tita i auto ubijenog premijera Zorana Đinđića, po nalogu izvršitelja bié premešteni se na nove lokacije, ali niko za sada ne zna gde.
“Muzej je iseljen iz tuđeg prostora, iz privatnog prostora koji je restitucijom vraćen starim vlasnicima još 2017. godine”, rekla je ovim povodom ministarka gradska sekretarka za kulturu Mihailović Vacić za Tanjug.
Kad je o samom Muzeju automobila reč, manje više sve je jasno, On će postati zaseban muzej u okviru Muzeja nauke i tehnike, kao matičnog muzeja za očuvanje naučnotehničkih kulturnih dobara.
Neizvesna sudbina zgrade u Majke Jevrosime 30
To je dogovoreno na sastanku ministarke kulture Maje Gojković sa direktorima te dve ustanove, Bogdanom Petkovićem i Zoranom Levićem. Kako je posle sastanka saopštilo Ministarstvo kulture, sporazum o realizaciji tog dogovora biće potpisan naredne nedelje.
“Ministarstvo kulture je na sebe preuzelo obavezu da finansira delatnost Muzeja automobila, a ministar kulture i direktori Muzeja automobila i Muzeja nauke i tehnike, u bliskoj saradnji, radiće na iznalasku najboljeg rešenja za objedinjeni smeštaj zbirke Bratislava Petkovića, kao i ostale muzejske građe, čiji popis je u toku”, navodi se u saopštenju.
Međutim, ono što mnoge zanima je šta će biti sa zgradom Moderna garaža. Jer. ona je pod trajnom zaštitom kao kulturno dobro, ali centralna gradska lokacija i sam čin iseljenja Muzeja automobila, sugerišu da njena sudbina nije nimalo izvesna.
Prema nepotvrđenim informacijama, novi vlasnici zgrade planiraju da nekadašnji muzej pretvore u – parking. Reč je o vrlo isplativom biznisu u Beogradu, a pitanje je da li bi to uticalo na spoljašnji izgled zgrade. Takođe, u medijma su se pojavile informacije da je u planu čak rušenje dosadašnjeg zdanja i izgradnja nove zgrade.
Fonet/Marko Dragoslavić
Kako za Euronews Srbija kaže istoričar umetnosti Marko Bogdanović iz Centra za urbani razvoj, objekat je građen kao prva savremena garaža za održavanje automobila na Balkanu 20-ih godina dvadesetog veka i kao takav stavljen je pod trajnu zastitu gradskog zavoda za zaštitu spomenika 1997 godine. Automobili su se nešto kasnije uselili, a kolekcija je većim delom u privatnom vlasništvu, dok je deo kolekcije državna imovina.
Bogdanović: Važna je i kolekcija
“Zgrada i kolekcija su jedinstveni primeri tehničkog nasleđa i govore o vremenu i promenama koje su se dešavale u Beogradu i kako je jedan grad pratio svetske tokove u automobilskoj industiji”, kaže Bogdanović i dodaje:
“Kroz ovu kolekciju se mogu sagledati i politička zbivanja posle Drugog svetskog rata, gde većina automobila pripada zapadnim proizvođacima iz čega se lako može isčitati kom “polu” je Jugoslavija ipak težila”.
Iako je sada u centru pažnje sudbina zgrade Muzeja, Bogdanović smatra da su i zgrada i kolekcija podjednako važni.
“Zgrada koja je dvadesetih građena za mesto gde se kola održavaju je i idealno mesto za muzej. Iako iz medija saznajemo da zgrada neće biti srušena, i dalje smatram da treba da se napravi dogovor oko povratka kolekcije u ovaj objekat. Jer, uz postojeću kolekciju automobila, tu je postojala i dragocena arhivska građa i kolekcija fotografija koja je upotpunjavala ovaj nesvakidašnji muzej”, kaže Bogdanović.
Zavod: Ne sme biti uklanjanja objekta, dogradnje ili izgradnje novog objekta
Iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda za Euronews Srbija potvrđeno je da se “Moderna garaža” nalazi na listi kulturnih dobara.
“U svetlu aktuelnih dešavanja u vezi sa preseljenjem Muzeja automobila iz objekta u ulici Majke Jevrosime br. 30 u Beogradu podsećamo da je predmetna zgrada utvrđena za kulturno dobro – spomenik kulture pod nazivom “Moderna garaža” Odlukom Vlade Republike Srbije o utvrđivanju objavljenom u Službenom glasniku RS br. 51/97 od 13.11.1997. godine.
Odlukom o utvrđivanju za spomenik kulture su, između ostalog, utvrđene mere zaštite koje podrazumevaju očuvanje izgleda, horizontalnog i vertikalnog gabarita, konstruktivnih i dekorativnih elemenata arhitekture, originalnih materijala i funkcionalnih karakteristika korišćenje isključivo u muzejske svrhe.
Objekat je podignut 1929. godine kao prva moderna garaža u Beogradu, prema projektu arhitekte Valerija Staševskog. Fasada je rešena kao fasada spratne građevine, a unutrašnjost je rešena kao jedinstven prostor hale. Prvi je objekat takve vrste ne samo u Beogradu, nego na Balkanu i karakterističan je spomenik tehničke kulture svoga vremena.
Fonet/Marko Dragoslavić
Istovremeno “Moderna garaža” se nalazi u okviru celine “Stara Palilula”, koja je u postupku utvrđivanja za kulturno dobro – prostorno kulturno-istorijsku celinu, a naredni korak u skladu sa Zakonom o kulturnom nasleđu je donošenje Odluke Vlade Republike Srbije. Takođe, lokacija u ul. Majke Jevrosime 30 u Beogradu se nalazi u okviru “Antičkog Singidunuma”, koji je utvrđen za arheološko nalazište – kulturno dobro Rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda br. 176/8 od 30.06.1964. godine.
Shodno svemu navedenom, u skladu sa odredbama Zakona o kulturnim dobrima („Službeni glasnik RS“ br. 71/94, 52/11- dr. zakon, 99/11- dr. zakon, 6/20-dr zakon i 35/21- dr zakon), a u vezi sa odredbama člana 137. Zakona o kulturnom nasleđu (“Službeni glasnik RS” br. 129/21), za sve intervencije na predmetnom objektu i njegovoj pripadajućoj katastarskoj parceli neophodno je pribavljanje uslova za preduzimanje mera tehničke zaštite i saglasnosti na projekat i dokumentaciju iz nadležnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, a u skladu sa merama zaštite koje su preciznije definisane Odlukom o utvrđivanju za spomenik kulture, bez bilo kakve mogućnosti uklanjanja objekata, dogradnje ili izgradnje novog objekta”.
#Šta #će #biti #zgradom #kojoj #bio #Muzej #automobila #Sudbina #zdanja #neizvesna #ali #Zakon #kaže #sme #biti #rušenja